Thờ cúng Ông Công Ông Táo (hay còn được gọi là Táo Quân, Ông Táo…) là nét đẹp văn hóa của người dân Việt Nam ta. Được ông cha ta truyền lại và rất được nhân gian coi trọng từ xưa tới nay. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết ý nghĩa của nó. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ cho quý gia chủ về ý nghĩa bài vị Táo Quân để biết cách thờ cúng sao cho đúng.
Bài vị Táo Quân là gì?
Bài vị Táo Quân là một tấm thẻ bằng gỗ (thường là gỗ mít, gỗ thị…) hoặc giấy, kim loại, ở giữa ghi tên 3 vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ. Theo sự tích ông Công ông Táo, Thổ Kỳ là nữ thần. Tên 3 vị thần này được ghi bằng chữ Hán Nôm, dịch ra có nghĩa là: “Đông trù tư mệnh táo phủ thần quân, Thổ địa long mạch tôn thần, Ngũ Phương ngũ thổ phúc đức chính thần”. Hai bên bài vị thường có 2 câu đối “Hữu đức năng tư hỏa – Vô tư khả đạt thiên” (Có đức trông coi việc lửa – Vô tư có thể lên trời). Tuy nhiên, 2 câu đối này có thể có hoặc không tùy gia chủ.
Ý nghĩa bài vị Táo Quân
Bài vị Táo Quân được xem là nơi linh hồn của ông Công ông Táo về ngự mỗi khi gia đình có cũng bái, lễ lạt. Bài vị này có ý nghĩa rất thiêng liêng, là vật giúp các vị thần linh tìm đường trở về nhà sau khi họ lên chầu trời. Gia chủ thường đặt bài vị trên bàn thờ ông Công ông Táo với mong ước cuộc sống ấm no, gia đình hạnh phúc.
Đặc biệt, mỗi khi thắp hương cúng bái, chúng ta lại tưởng nhớ đến 3 vị Táo Quân – vị thần đã có công trong việc trông coi bếp núc, nhà cửa đất đai. Bài vị thờ Táo Quân cũng là một phần để lưu truyền cho con cháu trong nhà nhớ đến công ơn của 3 vị thần này.
Cách lập bài vị Táo Quân
Bài vị là vật rất quan trọng, mang ý nghĩa tâm linh cao nên cần sự trang trọng, uy nghiêm. Do đó, khi lập bài vị cho bàn thờ Táo Quân cần chính xác tuyệt đối. Dưới đây là cách lập bài vị Ông Táo Quân chính xác nhất.
- Chất liệu: Chất liệu bài vị được làm bằng gỗ mít, gỗ thị, giấy, kim loại
- Kích thước bài vị: Kích thước lập bài vị thường là con số đẹp, mang lại may mắn, tài lộc cho gia chủ. Theo phong thủy, kích thước đẹp để lập là: Chiều cao 38cm – rộng 17cm; cao 41cm – rộng 18cm hoặc cao 61cm – rộng 21cm…
- Chữ viết: Tổng số chữ viết trên bài vị Táo Quân phải chia hết cho 4 hoặc chia 4 còn dư 3, không được dư 1 hoặc 2.
- Nội dung cần có trong bài vị Táo Quân: Cần được viết bằng chữ Hán Nôm từ trên xuống dưới và viết từ phải qua trái. Ở giữa là tên của 3 vị Táo Quân, gồm Bản Gia Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân, Bản Gia Thổ Địa Long Mạch Tôn Thần, Bản Gia Ngũ Phương Ngũ Thế Phúc Đức Chính Thần. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết viết chữ Hán Nôm, do đó bạn nên nhờ thầy cúng viết tên lên bài vị hoặc đặt mua.
Ngoài những yếu tố cần thiết trên để lập bài vị, gia chủ cũng cần chú ý đến vị trí đặt bài vị Táo Quân theo nguyên tắc “nhất vị nhị hướng” giống như Bài Vị Thần Tài. Theo đó, bạn cần đặt 1 chiếc hương án (bàn thờ nhỏ) lên bàn thờ lớn và đặt liền kê với tường. Sau đó đặt bài vị Táo Quân lên chiếc hương án này, đằng trước là 3 đài rượu.
Có nên thay bài vị Táo Quân không?
Bài vị ban thờ Táo Quân cũng như bài vị của các vị thần khác trong gia đình, đều được thờ phụng và gìn giữ từ đời này qua đời khác. Trong trường hợp gia đình chuyển nơi ở mới hoặc con cái đã lớn ra ở riêng thì bàn thờ Táo Quân mới được thay.
Tuy nhiên, có những bài vị Táo Quân do đã sử dụng lâu hoặc mua loại gỗ kém chất lượng dẫn đến hỏng, gãy. Trong trường hợp đó, nếu không thể sửa chữa được, các gia đình nên thành tâm làm lễ thỉnh bài vị mới để đảm bảo tính trang nghiêm cho ban thờ.
Xem thêm: