Hệ thống các vị Phật, Bồ Tát trong Phật Giáo bạn nên biết

Trang chủ / Hệ thống các vị Phật, Bồ Tát trong Phật Giáo bạn nên biết

Phật Giáo có nguồn gốc tại Châu Á, sau đó phát triển lớn mạnh và trở thành một trong những tôn giáo lớn nhất hiện nay trên thế giới. Hôm nay, Đồ thờ Huyền Đức xin giới thiệu mời quý độc giả tìm hiểu về sự ra đời của Các vị Phật trong Phật Giáo.

Tìm hiểu về các vị Phật trong hệ thống Phật giáo

Phật là ai?

Phật là danh từ có nguồn gốc từ chữ Phạn बुद्धा, đọc là Buddhā, có nghĩa là “Giác ngộ”. Từ xưa, Phật giáo có xuất phát từ đất nước Ấn Độ, được người Việt tiếp thu theo ngả nam truyền, khi các nhà sư Ấn Độ đi cùng các nhà buôn đến vịnh Bắc Việt. Từ đó, đạo Phật được lưu truyền vào kinh đô Luy Lâu của nước Việt và được chuyển âm thành “Bụt” (đọc Nôm chữ 孛 ).

Trong truyện cổ Việt Nam từ thời Văn Lang trở đi, người ta thường nhớ đến “ông Bụt” hiền lành, râu tóc bạc phơ cứu giúp người thống khổ. Cho đến khi Phật giáo lưu truyền vào Trung Quốc, theo phát âm tiếng Hán mà thành Phật.

Phật hay Bụt cũng đều chỉ sự giác ngộ. Phật hay sự giác ngộ không phải là sự hiểu biết đơn thuần về một lĩnh vực mà là còn là sự thấu hiểu, thông suốt muôn sự đời thường trong cuộc sống xoay vần này.

Chỉ khi trải qua tường tận và tự mình đúc kết ra kinh nghiệm, bài học sâu sắc thì ta mới có thể bước đến giác ngộ. Chỉ khi đã trở thành chân lý tối thượng với cuộc đời, người ta mới đạt được sự hiểu biết thực sự, đó mới là giác ngộ.

Theo đó, Phật có nghĩa là giác ngộ, là tình trạng giải thoát trong tâm mà một người tu hướng tới. Nó thường nằm ở trong tâm của mỗi người, không liên quan đến tướng mạo, nghề nghiệp, địa vị, hèn sang nên trong kinh văn Tổ Bồ Đề Đạt Ma đã nhấn mạnh: “Nếu thấy rõ pháp ấy thì phàm phu không biết một chữ cũng có thể là Phật”.

Phật Đà là gì?

Phật Đà hay còn được gọi là Đức Phật. Chỉ “Phật” thôi đã bao hàm các nghĩa như tự mình giác ngộ, giác ngộ cho người khác và giác ngộ – thấy biết tất cả, không gì là không thấy biết, không lúc nào là không thấy biết. Do đó, Phật còn có danh hiệu khác là “Nhất biến tri” hay “Chính biến tri”.

Phật Đà nguyên là Thái tử Tất Đạt Đa, được sinh ra cách đây 2589 năm tại Ca Tỳ La Vệ thuộc Ấn Độ. Sau khi thành đạo, Đức Phật lấy danh hiệu là Thích Ca Mâu Ni. Trong đó, Thích ca là dòng họ, Mâu Ni là danh hiệu chung chỉ các bậc Thánh thời cổ đại mang nghĩa là tĩnh lặng.

Bồ Tát là gì?

Bồ Tát, dịch âm đầy đủ là Bồ đề tát đỏa, trong đó: Bồ đề có nghĩa là giác, tát đỏa là hữu tình, Bồ Tát nghĩa là giác hữu tình và hữu tình là sinh vật có tính tình và tình ái, cũng được gọi là động vật.

Bồ Tát là loài hữu tình có giác ngộ, giác ngộ về nỗi thống khổ của chúng sinh, đồng cảm với nỗi đau dân chúng, phát nguyện cứu thoát chúng sinh ra khỏi bẫy trần gian. Hễ thấy ai thương người, chuyên làm việc thiện thì nhận ra ngay người ấy có tâm Bồ Tát.

Bồ Tát chỉ là người bình thường, sau khi tin Phật, học Phật và phát nguyện tự độ, độ tha, hy sinh bản thân để cứu giúp người. Bồ Tát khác Thần Tài, Thổ Địa, cũng không phải thần Thành Hoàng được tạc tượng thờ phụng tại miếu, đền khắp cõi. Phải có tâm nguyện lớn mới có tu luyện thành Bồ Tát và trải qua nhiều chặng mới thành Phật.

Có bao nhiêu vị Phật, Bồ Tát?

Ban đầu, những kinh văn nguyên thủy chỉ nêu 7 danh vị Phật với danh tính, tiểu sử rõ ràng là:

Kinh Đại bổn (tiếng Nam Phạn: Maha Padãn Sutta) trong Trường bộ kinh – tương ứng với kinh Đại bản duyên (chữ Hán: 大本緣經) trong Trường a-hàm, chép những danh vị Phật đầu tiên gồm có 3 vị Phật của trang nghiêm kiếp, 3 vị Phật của hiền kiếp cộng với Phật Thích Ca Mâu Ni được hợp xưng là 7 vị Phật quá khứ.

Kinh Chuyển luân Thánh vương Sư tử hống (tiếng Nam Phạn: Cakkavati-Sìhanàda sutta) của Trường bộ kinh – tương ứng kinh Chuyển luân Thánh vương tu hành (chữ Hán: 轉輪聖王修行經) trong Trường a-hàm. Ngoài ra, còn có thêm danh vị của Phật Di-lặc, một vị Phật sẽ xuất hiện ở thời tương lai.

Theo kinh điển Phật Giáo, Di Lặc là người kế vị Phật Thích ca- người sẽ xuất hiện trên thế gian và đạt được giác ngộ hoàn toàn và giảng Pháp thuần tịnh.

Trong quá trình lịch sử tiếp biến, Nhà Phật có ghi danh thêm nhiều vị Phật, còn có thuyết cho rằng số Phật còn không đếm được.

Một số hệ phái Phật giáo Bắc tông lại đề cao hình tượng Tam thế Phật (chữ Hán: 三世佛), trong đó Phật Thích-ca giữ vị trí Phật hiện tại hoặc vị Phật ở Trung tâm.

Một số hệ phái khác lại tôn sùng hình tượng Ngũ phương Phật (五方佛) hoặc Thập phương Phật (十方佛) với các danh vị và địa vị các vị Phật có ít nhiều dị biệt.

Kết luận, theo truyền thống Phật Giáo có tổng cộng 57 vị Phật, Bồ Tát và mỗi Ngài có hình tướng và hạnh nguyện riêng. Nhưng các Ngài cùng có điểm chung, đó là cái tâm, là lòng thương người, yêu thương chúng sinh vô hạn, mọi sự đều mong cầu lợi ích chúng sinh.