Đối với người cư sĩ tu tại gia, ngoài việc lên chùa để lạy Phật, nghe Pháp và tụng Kinh thì việc lập bàn thờ Phật tại gia có ý nghĩa đối với sự tu hành tinh tấn của mình. Thờ Phật là để tỏ lòng tri ân của mỗi người đến đức Toàn giác đã có ân đức lớn với nhân loại. Bài viết dưới đây sẽ giúp cho quý vị hiểu thêm về cách lập bàn thờ Phật tại nhà sao cho thành kính, trang nghiêm nhất để việc tu tập của quý gia chủ được an yên.
Tại sao cần lập bàn thờ Phật tại gia?
Lập bàn thờ Phật tại gia có ý nghĩa rất lớn đối với nhiều người, đặc biệt là những ai theo đạo Phật. Việc làm này giúp họ bày tỏ lòng tôn kính đến đạo Pháp và các vị Phật, các vị Bồ Tát đã có công chỉ dẫn con đường đúng đắn trên hành trình cuộc sống.
Khi lập bàn thờ Phật tại gia, các Phật tử sẽ có cơ hội gần gũi hơn với chánh pháp. Con đường tu tập, thực hành các giáo pháp mà Đức Phật truyền lại cũng nhờ đó thuận tiện và dễ dàng hơn. Góp phần giúp tâm hồn và cuộc sống của mọi người trở nên an nhiên và thư thái.
Tuy nhiên, bản chất của thờ phụng chính là bày tỏ sự kính trọng, tôn kính, biết ơn với đối tượng mà mình muốn thờ. Trong tâm thức của nhiều người, Đức Phật là hình ảnh quen thuộc về một bậc Toàn giác, có đầy đủ đức hạnh cao quý, xứng đáng được tôn thờ. Chính vì vậy, bất kỳ ai thành tâm tôn kính Đức Phật đều có thể thờ phụng Ngài.
Vị trí và hướng đặt bàn thờ Phật đẹp đẽ, trang nghiêm
Khi lập bàn thờ Phật, gia chủ cần chú ý chọn nơi trang nghiêm, đặt vị trí bàn thờ lên cao; tốt nhất là chọn nơi cao nhất, trang trọng nhất, yên tĩnh nhất trong nhà để đặt bàn thờ Phật. Với những ngôi nhà có diện tích rộng thì quý gia chủ có thể lập phòng thờ riêng, hoặc đặt trên tầng cao nhất cho thông thoáng, thanh tịnh và trang nghiêm.
Bàn thờ Phật phải được lập ở sảnh giữa nhà với mặt lưng áp vào tường, còn mặt chính diện quay ra hướng cửa chính của nhà. Tuyệt đối không được lập bàn thờ Phật ở hướng đối diện với phòng ngủ, bếp, lò và nhà vệ sinh. Không được dựa mặt lưng bàn thờ Phật vào cầu thang, tường nhà vệ sinh và tường nhà tắm. Đặc biệt là không được thờ Phật trong phòng ngủ.
Cách lập bàn thờ Phật tại gia
Bát hương
Gia chủ thỉnh mua bát hương và cốt bát hương, là tro, cát và thất bảo. Sau đó bao sái, tẩy rửa bát hương sạch sẽ rồi cho cốt vào bát hương. Tuy nhiên, tùy điều kiện của gia chủ mà cốt thất bảo không có cũng không sao. Bốc bát hương thờ Phật quan trọng nhất là tâm thành kính và giữ cho bát hương luôn sạch sẽ.
Để việc bốc bát hương không thiếu sót, mỗi gia đình nên có ba bát hương: Một bát hương thờ Phật, một bát hương thờ chư vị Hộ Pháp, Thiện Thần và cuối cùng là bát hương thờ gia tiên, tiền tổ. Làm được như vậy thì tâm cung kính và lòng biết ơn của mình rất đầy đủ.
Tượng Phật
Việc thỉnh tượng Phật tùy tâm duyên của gia chủ mà thỉnh tôn tượng, ảnh Phật, Bồ Tát kính hướng về tại gia. Có thể thờ Tam Thế Phật (Đức A Di Đà – Đức Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni – Đức Di Lặc), hoặc Tây Phương Tam Phật (Đức A Di Đà, Đức Quán Thế Âm, Đức Đại Thế Chí). Hoặc đơn giản là hình tượng Đức Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật hay A Di Đà Phật (đặt ở giữa bàn thờ) và mẹ Quán Thế Âm Bồ Tát (đặt ở bên trái bàn thờ, nhìn từ ngoài vào).
Thỉnh Phật, Bồ Tát ra khỏi cửa hàng là đi thẳng về nhà ngay, không ghé dừng lại giữa đường ở bất kỳ nơi đâu. Trước đó, gia chủ cần chuẩn bị đầy đủ mọi thứ trên bàn thờ Phật để khi về đến nhà lập tức cúng an vị Phật lên bàn thờ.
Bày trí bàn thờ Phật
Các vật phẩm trên bàn thờ Phật có thể thiếu bao gồm:
- Bát hương: Không nên đựng quá nhiều tro bên trong.
- Chuông: Sau khi niệm Phật, người thờ cúng thường thắp nhang, sau đó gõ chuông 3 lần.
- Bình hoa: Hoa sen, hoa huệ, hoặc cây sống đời thường được sử dụng và đặt ở bên phải của bàn thờ Phật, nhìn từ ngoài vào.
- Mâm bồng: Được dùng để cúng dường Phật và không được sử dụng cho việc thờ cúng gia tiên hoặc mục đích khác. Trái cây cúng dường Phật nên được chọn tươi ngon, có hình dáng đẹp, và có ý nghĩa. Số lượng không quan trọng. Trái cây thường được sắp xếp với cuống lá hướng lên trên đĩa để tránh đặt ngược cuống xuống.
- Tịnh thủy: Nước sạch thường được đặt ở giữa hoặc bên trái bàn thờ, cạnh đĩa trái cây.
- Tượng Phật, Bồ Tát: Thường được mua từ các cửa hàng chuyên về tượng Phật. Gia chủ có thể chọn thờ Tam Thế Phật (A Di Đà Phật, Thích Ca Mâu Ni, Di Lặc), Tây Phương Tam Phật (A Di Đà, Quán Thế Âm, Đại Thế Chí), hoặc chỉ một tượng Phật cụ thể như Đức Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật, A Di Đà Phật (đặt giữa bàn thờ), và mẹ Quán Thế Âm Bồ Tát (đặt bên trái bàn thờ, nhìn từ ngoài vào).
Sau khi thỉnh tôn ảnh Phật hoặc tôn tượng Phật về nhà, gia chủ phải đặt vào vị trí trung tâm của ban thờ, đặt cao hơn vị trí bát hương một chút. Bát hương thờ Phật luôn luôn phải đặt ở vị trí trung tâm. Bên cạnh đó, tùy vào điều kiện, hoàn cảnh, gia chủ có thể sắm thêm bình hoa, đĩa quả, ly nước, cây đèn,… để thêm phần trang nghiêm, đẹp đẽ. Gia chủ cũng cần chăm sóc, lau dọn bàn thờ Phật mỗi ngày để mình được trọn vẹn tâm cung kính.
Văn khấn an vị bàn thờ Phật
Sau khi đã đặt tượng Phật trên bàn thờ Phật và bố trí đầy đủ lễ vật, vật dụng thì Phật tử sẽ thắp 3 nén nhang. Sau đó là quỳ trước bàn thờ Phật tại gia và khấn bái:
“Nam mô A Di Đà Phật! (đọc 3 lần)
Chúng con tên….Pháp danh…..Ngụ tại:…….
Nay quỳ trước Phật đại, chúng con xin đảnh lễ an vị Phật tại tư gia….Nguyện hồng ân Tam Bảo mười phương gia hộ cho mọi người trong gia đạo chúng con. Và gia hộ cho cả chúng sanh được khai tâm mở trí, sám hối nghiệp chướng bao đời, thấm nhuần Phật Pháp mà tu hành tinh tấn đúng theo Chánh Pháp Phật.
Nam mô A Di Đà Phật! (đọc 3 lần)”
Một số lưu ý khi đặt bàn thờ Phật tại gia
Để việc lập bàn thờ Phật tại gia được trọn vẹn và trang nghiêm nhất, gia chủ cần lưu ý một số điều sau đây:
- Điều quan trọng nhất khi lập bàn thờ Phật tại gia chính là lòng thành tâm. Ngoài ra, người thờ Phật phải luôn giữ gìn Ngũ Giới, đặc biệt là không nên sát sinh, tập ăn chay vào ngày mùng 1 hoặc ngày rằm hàng tháng.
- Không được thờ Phật trong phòng ngủ.
- Không nên lập bàn thờ Phật tại gia vì mục đích cầu nguyện, mưu cầu danh lợi bởi đạo Phật không phải là đạo để cầu nguyện.
- Mỗi ngày nên bỏ thời gian trước bàn thờ Phật để niệm Phật, đọc kinh sám hối, giữ thân – khẩu – ý luôn thiện lành và thiền định mỗi ngày. thắp nhang trên bàn thờ Phật 2 ngày/lần vào khoảng 6 giờ sáng và 6 giờ tối.
- Cần dọn dẹp và lau chùi bàn thờ Phật mỗi ngày để bàn thờ Phật luôn tinh tươm. Vào ngày 15 âm lịch hàng tháng có thể rút bớt chân nhang trong bát hương để gọn gàng và sạch sẽ hơn.
Với những kiến thức trên đây, mỗi người dù đã là Phật tử hay chưa phải Phật tử mà có tâm quý kính Đức Phật đều có thể lập cho gia đình mình một ban thờ Phật. Mong rằng với ban thờ Phật tại gia, việc tu tập của quý gia chủ sẽ thêm an yên, tâm được thanh tịnh hơn.
Xem Thêm:
