Bàn thờ ngũ tự là một trong những loại bàn thờ được nhiều người quan tâm và sử dụng trong các gia đình Việt Nam. Đây là loại bàn thờ có năm tầng, mỗi tầng đại diện cho một vị thần hay nhân vật trong thần thoại Việt Nam. Những vị thần này bao gồm Táo thần, Tĩnh thần, Môn thần, Hộ thần và Trung lưu thần. Tuy nhiên ít ai biết được Văn cúng như thế nào? Ý nghĩa của thờ ngũ tự là gì? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này của chúng tôi nhé!
Bàn thờ ngũ tự là gì?
Thờ ngũ tự hay thờ gia thần là tín ngưỡng phổ biến trong văn hóa tâm linh người Việt. Bản chất của tục thờ ngũ tự này chính là thờ thần nhưng được giới hạn trong phạm vi gia đình. Người xưa có câu “đất có thổ công, sông có hà bá”, dù bạn ở đâu thì vùng đất đó cũng có chủ nhân ở đó.
Mỗi một gia đình sẽ có những vị gia thần cai quản, được xác lập với ranh giới địa lý, không cư trú nhất định. Họ được gọi là ngũ tự phúc thần hay ngũ tự gia thần, nghĩa là có 5 vị thần tại gia.
Vậy chính xác 5 vị thần đó là ai? Theo nhiều sách ghi chép lại, 5 vị gia thần bao gồm:
- Táo thần : thần Bếp.
- Tĩnh thần : thần Giếng
- Môn thần : thần Cửa
- Hộ thần : thần Nhà
- Trung lưu thần : thần gian nhà giữa
Tuy nhiên, cũng có nhiều tài liệu viết rằng, các vị thần ấy gồm:
- Thần cai quản việc làm ăn gồm: Táo thần (thần Bếp), Thổ công (thần Đất), Tiên Sư.
- Thần có nhiệm vụ giữ cổng là : Thần Môn Gia Hộ Úy.
- Thần bảo vệ sức khỏe con người và súc vật: Nhân Súc Y Thần.
Trên những quan niệm trên thì 2 vị thần trùng nhau là thần Bếp và thần Đất, còn các vị thần còn lại thì cần dựa vào xuất xứ tín ngưỡng của từng vùng để biết chính xác đó là ai.
Vị trí của các gia thần trong bàn thờ ngũ tự
Thần Bếp
Trong ngũ tự gia thần thì thần Bếp, tức Táo Quân chính là gia thần được xếp đầu trong bàn thờ ngũ tự, “nhất gia chi chủ”. Trong văn cúng vào ngày 23 tháng chạp có câu: “ngài là vị chủ Ngũ Tự Phúc Thần”.
Táo Quân được mọi gia đình tôn thờ với mong muốn ấm no, hạnh phúc, đầy đủ cho mọi người. Căn bếp là nơi ấm cúng nhất, đại diện cho sự gắn kết của gia đình như một sợi dây nối các thành viên trong gia đình lại với nhau để giữ gìn hơi ấm đấy.
Thần Đất
Tiếp theo là Thần Đất, người cai quản vùng đất. Họ giúp bạn trông giữ nhà cửa, mọi người sinh sống hòa thuận với nhau. Vì thế, nhiều nơi thờ thổ thần, người chủ khu gia cư và vườn tược mà bạn đang sinh sống.
Các vị thần còn lại thì dựa vào từng tín ngưỡng của mỗi vùng mà họ có vị trí nhất định trong đời sống tâm linh. Tuy nhiên, tất cả đều có nhiệm vụ trông coi, cai quản mọi việc lớn bé của gia chủ. Chính vì thế, vào những ngày đặc biệt như ngày mồng một, ngày rằm hoặc động thổ, xuất hành… gia chủ đều cầu cúng để xin các thần phù hộ. Điều này cho thấy bàn thờ ngũ tự đặc biệt quan trọng trong mỗi gia đình.
Cách bài trí bàn thờ ngũ tự và bàn thờ gia tiên
Không phải ngẫu nhiên mà dân gian xưa lại chọn các vị thần này để thờ phụng. Trên bàn thờ ngũ tự cũng phải được sắp xếp sao cho hợp lý. Đối với gia thần, họ có nhiệm vụ cai quản cũng như quyết định họa phúc cho các thành viên trong gia đình. Vì thế, trên bàn thờ ngũ tự phải đặc biệt chú ý đến cách sắp xếp sao cho hợp lý.
Thông thường, bàn thờ gia tiên sẽ được đặt ở chính gian giữa (có nơi thường gọi là gian bảy) – đây là nơi khang trang và sạch sẽ nhất trong ngôi nhà.
Còn bàn thờ ngũ tự sẽ được đặt ở gian bên trái (vị trí này được đánh giá là quan trọng thứ 2 theo Ngũ hành). Một nơi ở thấp nhưng lại trang trọng nhất, còn một bên ở vị trí cao nhưng kém quan trọng. Điều này giúp cân bằng 2 bên.
Trên đây là những thông tin về bàn thờ ngũ tự mà chúng tôi muốn chia sẻ với các bạn. Nếu bạn đang có nhu cầu mua bất cứ sản phẩm thờ phụng nào, hãy liên hệ với chúng tôi ngay để được sở hữu những món đồ thờ ưng ý nhất.
Xem Thêm:
